Nigdy za dużo zachęcania do wspólnego czytania – to najlepszy sposób na wspólne zakończenie dnia. Ale czasem możemy nie mieć już siły czy czasu i wtedy możemy wspomagać się audiobookami. A potem można pójść o krok dalej i nagrać własnego audiobooka – na pewno dziecko będzie chętniej słuchało książki nagranej wspólnie z rodzicem.
Przygotowania
Do nagrywania oczywiście nie potrzeba mieć profesjonalnego studia dźwiękowego – wystarczy zwykły komputer z wbudowanym mikrofonem. Oczywiście możemy miejsce, w którym będziemy nagrywać, udekorować tak, żeby wyglądało jak studio – tutaj ograniczają nas tylko chęci i fantazja. Najważniejsze w tym wyzwaniu to dobór odpowiedniej książki – nie może być zbyt długa, żeby nagrywanie nie znużyło nas i dziecka. Należy zatem wybrać coś względnie krótkiego (małe kilkadziesiąt stron), coś co dziecko lubi i też niekoniecznie coś co mamy już na audiobooku kupionym ze sklepu.
Mikrofon
Oczywiście jeżeli chcemy uzyskać trochę lepszą jakość a przy okazji zwiększyć trochę frajdę z nagrywania (żeby dziecko – z odrobiną wyobraźni – miało jednak wrażenie jakby było w prawdziwym studio) – możemy posłużyć się mikrofonem zewnętrznym. Najpopularniejsze modele dostępne w marketach elektronicznych (dostępne już za kilkadziesiąt złotych – rzecz jasna nie spodziewajmy się po nich zbyt wysokiej jakości) możemy podłączyć do komputera przez port USB albo przez wejście audio (jack). Część tanich mikrofonów USB generuje dosyć nieprzyjemny i głośny szum, na tyle intensywny, że może być trudny do usunięcia. Natomiast mikrofon audio może być niełatwy w podłączeniu do komputera, jeżeli mamy jedno wejście audio dla słuchawek i mikrofonu (combo) – będzie wtedy potrzebna przejściówka rozdzialejąca wspólne wejście na dwa osobne. Jeśli nie mamy pewności jakie rozwiązanie będzie najlepsze i nie chcemy jeździć do sklepu kilka razy to najlepiej podjechać od razu ze swoim laptopem i przetestować mikrofon na miejscu.
Program
Dobrym, darmowym i uniwersalnym (działa na wszystkich popularnych systemach operacyjnych, jest też w polskiej wersji językowej) programem do nagrywania dźwięku jest Audacity (https://www.audacityteam.org/). Wystarczy go pobrać, zainstalować i – można zacząć nagrywać (używając intuicyjnych przycisków na górze).
Nagrywamy
Po przetestowaniu sprzętu i programu można przystąpić do nagrywania. W zależności od tego ile siły ma dziecko i jak zaawansowane jest w czytaniu – należy odpowiednio dobrać role, zapewne jednak to na rodzicu spocznie zadanie czytania największej części tekstu. Nie zaszkodzi przeczytać najpierw całości z podziałem na role dla próby, ale jeśli spodziewamy się, że dziecko nie będzie miało cierpliwości przeczytać kilka razy tekstu to można od razu nagrywać. Najlepiej jest nagrać całość a dopiero potem przeedytować dzwięk, kiedy mamy już cały materiał. Wygodnie jest nagrywać strony w całości i robić odstępy, w trakcie których można przełożyć stronę, albo zatrzymać nagrywanie żeby dziecko mogło odpocząć czy napić się wody. Jeżeli nagranie danej strony jakoś wyraźnie się nie udało to wystarczy zrobić chwilę przerwy i nagrać ją jeszcze raz (albo jej część) i później usunąć nieudany kawałek nagrania.
Edycja dźwięku
Po zakończeniu możemy przesłuchać całośc i przeedytować nagranie – na początek wycinając przerwy między stronami i nieudane fragmenty. Jeżeli słyszymy szum na nagraniu (najlepiej słuchać materiału w słuchawkach), możemy użyć funkcji Redukcja Szumu (menu Efekty/Effects -> Redukcja Szumu/Noise Reduction). W tym celu dobrze zostawić kilka sekund ciszy na początku nagrania ponieważ ta funkcja działa dwustopniowo – najpierw zaznaczamy fragment ciszy na nagraniu i klikamy w „Profil Szumu”, co pozwoli programowi zrozumieć co jest szumem na naszym nagraniu, a potem już zaznaczamy całe nagranie i można uruchomić Redukcję Szumu (jeśli nadal słyszymy szum to być może należy zwiększyć liczbę decybeli w Redukcji Szumu). Jeżeli natomiast na naszym nagraniu problemem są zbytnie różnice w dźwięku (jest momentami zbyt głośno) – można użyć efektu Normalizuj (Normalize), który obetnie zbyt „krzykliwe” elementy. Oczywiście można też próbować wielu innych efektów i opcji edycji, to już w zależności od swoich umiejętności i wrażliwości dźwiękowej.
Płyta
Żeby mieć namacalny efekt wspólnej pracy – dobrze jest finalny efekt nagrać na płytę CD. Taką płytę można położyć na półce i czasem do niej sięgać, albo dać w prezencie dziadkom czy komuś znajomemu. Oczywiście dziecko może też zaprojektować i namalować okładkę do płyty. Nagranie płyty powinno być proste – zwykła płyta CDR i nagrywarka (niestety już nie w każdym współczesnym laptopie jest nagrywarka, a czasami w ogóle nie ma możliwości odtwarzania płyt). W większości systemów operacyjnych powinien być wbudowany program do nagrywania płyt (np. Windows Media Player ma taką możliwość).
Podsumowanie
Nagrywanie razem audiobooka to może być duża frajda – dzieci bardzo lubią słuchać nagrań, w których same wzięły udział. A jeśli jeszcze udekorujemy pokój tak, żeby wyglądało jak prawdziwe studio nagrań to zabawa może być tylko lepsza.